Toplumun yaşam şeklini etkileyen faktörlerle beraber, inziva psikolojisi adını verdiğimiz, bireylerin sosyal-duygusal izolasyon yaşaması daha yaygın bir hal alıyor. Bu durum, kişinin sosyal etkileşimlerden, anlam yüklü ilişkilerden uzaklaşmasına ve duygusal bağlar kurmaktan kaçınmasına sebep oluyor.
Her günün yoğun temposunda, birçok birey için kendiyle kalma fırsatı bulmak zorlaşıyor. Ancak, bazıları tam tersine, yoğunluktan uzaklaşıp, içe dönük bir yaşamı tercih ediyor. Ancak bu içe dönüklük, uzun vadede kişiyi toplumsal dinamiklerden izole edebiliyor. İnsanın temel ihtiyaçlarından biri olan sosyal etkileşim ve toplumsal bağlar kurma ihtiyacının göz ardı edilmesi, psikolojik sıkıntılara yol açabiliyor.
Klinik Psikolog Penbesel Özdemir Yağız, inziva psikolojisinin belirtilerini; sosyal ve duygusal izolasyon, durgunluk ve paylaşmama arzusu olarak sıralıyor. Ayrıca, inziva halinin depresyon gibi rahatsızlıklara zemin hazırlayabileceğine dikkat çekiyor. Pandeminin de bu durumu tetikleyen etmenlerden biri olduğuna değinen Yağız, pandemi süreciyle birlikte artan sosyal izolasyonun bireylerin duygusal temastan uzaklaşmasına sebep olduğunu belirtiyor.
Ancak inzivanın tamamen olumsuz bir süreç olmadığını da belirtmek gerek. İnziva, bireylere kendilerine dönebilme, günlük yaşamın streslerinden uzaklaşıp yeniden enerji toplama fırsatı da sunabiliyor. Bu süreç, her birey için farklı deneyimlere yol açabiliyor. Kimi için rahatlatıcı bir deneyim iken, kimileri için zorlayıcı ve duygusal olarak yıpratıcı olabiliyor.
Özdemir Yağız, toplumda artan yalnızlıkla psikolojik inzivanın ilişkilendirilmesi gerektiğini belirtiyor. Artan inziva psikolojisinin bireyin sosyal işlevselliğini zayıflatmasına neden olabileceğini vurguluyor.
Uzun süreli inziva hali yaşayan ve bu durumdan psikolojik olarak olumsuz etkilenen bireyler için psikoterapi öneriliyor. Yağız, tedavi sürecinin yalnızca terapiyle sınırlı olmadığını, sosyal etkileşimin artırılmasının da tedavi sürecine olumlu katkı sağlayabileceğini belirtiyor. Özellikle gençler ve ileri yaştaki bireyler arasında kuşaklar arası iletişimin kurulmasının, inziva halinin olumsuz etkilerini azaltabileceğine dikkat çekiyor.
