Rapora göre, yapay zekâ başta olmak üzere veri işleme faaliyetleri, 2030 yılına gelindiğinde çelik, çimento ve kimyasal üretimi gibi enerji yoğun sektörlerin toplamından daha fazla elektrik tüketecek. Küresel ölçekte ise veri merkezlerinin elektrik ihtiyacının 2030’a kadar iki kattan fazla artması bekleniyor. Bu artışın en büyük nedeni yapay zekâ için özel olarak inşa edilen veri merkezlerinin talebi olacak. Bugün bir veri merkezi ortalama 100 bin hanenin tükettiği kadar elektrik harcarken, yapımı süren bazı yeni merkezlerin bu miktarın 20 katına kadar enerji kullanacağı öngörülüyor.
Yapay Zeka İklim İçin Fırsat mı?
IEA Başkanı Fatih Birol’a göre, “Yapay zekâ, doğru kullanılırsa iklim için bir fırsat olabilir.” Yapay zekânın enerji tüketimini artırmasına rağmen, enerji verimliliğini artırma, kamu hizmetlerini daha etkili planlama ve yenilenebilir enerji entegrasyonunu kolaylaştırma gibi alanlarda ciddi faydalar sağlayabileceği vurgulanıyor. Enerji sistemlerinin yapay zekâya göre yeniden tasarlanması gerektiği belirtiliyor.
Uzmanlar Ne Diyor?
Uzmanlar, yapay zekânın kontrolsüz büyümesinin, gelişmiş ekonomilerde sağlanan enerji verimliliği kazanımlarını tersine çevirebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Ayrıca yapay zekâ veri merkezlerinin yüksek miktarda soğutma suyu ihtiyacı, kurak bölgelerdeki su kaynakları üzerinde ciddi baskı oluşturabilir.
Enerji Sistemleri Nasıl Etkilenecek?
Yapay zekâ, enerji sistemlerinin daha esnek ve verimli hale gelmesine katkı sağlayabilir. Sanayideki üretim süreçlerinin ve kamu ulaştırma sistemlerinin optimizasyonu gibi alanlarda da yapay zekâ önemli kazanımlar sunabilir. IEA raporuna göre, yapay zekâ kaynaklı enerji talebi, eğer devletler tarafından yönlendirilmezse, çevre ve enerji sistemleri üzerinde ciddi baskılar oluşturabilir.
Lüksemburg’un eski enerji bakanı ve Avrupa Parlamentosu Yeşiller Grubu üyesi Claude Turmes, IEA’nın raporunu eleştirerek, “Ajans, hükümetlere yapay zekâ ve mega veri merkezlerinin enerji sistemine olası olumsuz etkilerini azaltacak somut öneriler sunmak yerine, teknoloji şirketlerine ve Trump yönetimine bir hediye veriyor,” şeklinde değerlendirmede bulundu.
