ABD Başkanı Donald Trump haftalardır, başkanlık seçimleri başa baş geçerse, Demokratları seçim hilesiyle ve zaferini elinden çalmakla suçlayacağının işaretlerini veriyordu.
Donald Trump, Çarşamba gününün ilk saatlerinde tam da bunu yaptı: Milyonlarca meşru oy hala sayılmayı beklerken, erkenden zaferini ilan etti.
Trump “Bu seçimi kazanmayı bekliyorduk. Açıkçası, bu seçimi kazandık” iddiasında bulundu. Ayrıca herhangi bir kanıt sunmadan, seçimde “hile” yapıldığını da ileri sürdü:
“Bu ülkemize yapılmış büyük bir hile. Hukukunh düzgün bir şekilde kullanılmasını istiyoruz. Dolayısıyla Yüksek Mahkeme‘ye gideceğiz. Tüm oy verme işlemlerinin durmasını istiyoruz” dedi.
‘Ölçüsüz, benzersiz ve yanlış’
Demokratlar ve hatta başkanın bazı destekçileri hızla tepki gösterdi.
Trump’ın rakibi ve Demokrat Parti‘nin başkan adayı Joe Biden “her bir pusula sayılana kadar” seçimin bitmediğini söyledi ve “Kazanma yolundayız” diye konuştu.
Biden’ın kampanya menajeri Jen O’Malley Dillen, Trump’ın açıklamasını “ölçüsüz, benzersiz ve yanlış” diye tanımladı.
Dillon “Ölçüsüz, çünkü apaçık bir Amerikan vatandaşlarının demokratik haklarını ellerinden alma girişimi. Görülmemiş, çünkü tarihimizin hiçbir döneminde bir ABD başkanı, ulusal bir seçimde Amerikalıların kendilerini ifade etme hakkını ellerinden almaya çalışmadı” diye konuştu.
ABD Temsilciler Meclisi’ne yeniden seçilen Demokrat Parti’den Alexandria Ocasio-Cortez de Trump’ın iddiasını “gayrımeşru, tehlikeli ve otoriter” diye niteledi ve Twitter hesabından “Oyları sayın, kurallara saygılı olun” dedi.
Hatta eski Pennsylvania Senatörü Rick Santorum gibi Cumhuriyetçi Partililer bile kaygılarını dile getirdi.
Santorum CNN yayında Trump’ın açıklamalarının kendisini “çok kaygılandırdığını” söyledi ve “Hile kelimesinin kullanımı bence yanlıştı” dedi.
Trump karşıtı muhafazakar yorumcu Ben Shapiro da Trump’ın sözlerini “çok sorumsuzca” diye tanımladı.
Trump’ın konuşmasının ardından, ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, başkanın sözlerini yumuşatmaya çalıştı. Pence zafer ilan etmeyi reddederken, yasal kullanılan tüm oyların sayılacağını vurguladı.
‘Trump Amerikan demokrasisine hasar verdi’
Ancak BBC Kuzey Amerika Muhabiri Anthony Zurcher’a göre, Trump Amerikan demokrasisine hasar verdi bile.
Zurcher “Trump, sonunda kazansa da kaybetse de, tam da Amerikan demokrasisinin mekanizmasını tartışmaya açarak bu seçime gölge düşürdü” diyor.
Koronavirüs salgını nedeniyle, bugüne dek görülmemiş sayıda Amerikalı seçmen postayla ya da erken oy kullandı. Bu oyların sayımı için de daha uzun süre gerekiyor.
Bazı eyaletlerde, nihai sonucun ilan edilmesi günler sürebillir.
Anthony Zurcher, “ABD seçimleri, birçok Amerikalı’nın korktuğu, ABD Başkanı’nın Beyaz Saray’ın içinden oy sayımının altını oyduğu bir aşamaya girdi” diyor.
Trump seçimi kaybederse, yenilgiyi kabul edeceğini söylemeyi reddetmişti.
Bu nedenle, son birkaç haftada Beyaz Saray’a barikat kuran bir ABD başkanını silahlı kuvvetlerin mi, gizli servisin mi, yoksa polisin mi çıkartacağı gibi, şimdiye dek duyulmamış bir tartışma gündeme gelmişti.
Sonuç fotofinişe kaldı
Seçim yarışı son birkaç eyalette düğümlenmiş halde: Arizona, Wisconsin, Michigan, Pennsylvania ve Georgia.
Sonuçlara herhangi bir itirazın önce eyalet mahkemelerine yapılması gerekiyor, sonra konu Yüksek Mahkeme’nin önüne gelebiliyor. Bu durum da 2020 ABD başkanlık seçimi sonucunun belli olmasının günler alabilmesi anlamına geliyor.
Bu arada belirsizlikle birlikte, protestolar ve çatışmalarla istikrarsızlığın gelebileceğinden korkuluyor.
Seçim günü yaklaşırken bile, ülkenin çeşitli yerlerinde atışmalar ve gergin anlar yaşanmıştı. Buna Beyaz Saray’ın önü de dahil.
Zurcher, “Bir zamanlar kabus senaryosu olarak görülen durum yaşanıyor. Biden zafer yolunda olduğunu söylüyor, Trump ise sahtecilik ve seçim hilesi gibi temelsiz suçlamalar yöneltiyor” diyor ve ekliyor:
“Bu tam anlamıyla, kaybeden tarafın kızgın ve aldatılmış hissedeceği sorunlar ve uzun sürecek hukuk mücadelesinin formülü.”
